Η ιστορία του τραγουδιού
Το τραγούδι με τίτλο «Κεμάλ» γράφτηκε από τον Μάνο Χατζιδάκι κατά τηνπαραμονή του στην Αμερική στα τέλη της δεκαετίας του '60 και είναι ένα από τα πιο αγαπημένα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι για το ευρύ κοινό. Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού περιλαμβάνεται στον δίσκο «Reflections», αποτέλεσμα της συνεργασίας του Μάνου Χατζιδάκι με το συγκρότημα New York Rock & Roll Ensemble. Στην πρώτη του αυτή μορφή το τραγούδι έχει αγγλικό στίχο.
Σύμφωνα με αφήγηση του Μάνου Χατζιδάκι η ιστορία του τραγουδιού έχει ως εξής: «Στη Νέα Υόρκη το χειμώνα του '68, συνάντησα ένα νέο παιδί είκοσι χρονών που το λέγανε Κεμάλ. Μου τον γνωρίσανε. Τί μεγάλο και φορτισμένο από μνήμες όνομα για ένα τόσο όμορφο και νεαρό αγόρι, σκέφθηκα. Είχε φύγει απ΄ τον τόπο του με πρόσχημα κάποιες πολιτικές του αντιθέσεις. Στην πραγματικότητα, φαντάζομαι, ήθελε να χαθεί μέσ΄ στην Αμερική. Του το είπα. Χαμογέλασε.
-Δέχεστε να σας ξεναγήσω;
Αρνήθηκε ευγενικά. Προτιμούσε μόνος.
Κι έτσι σαν γύρισα στο σπίτι μου τον έκανα τραγούδι, μουσική.
Ο Γκάτσος εκ των υστέρων, γράφοντας τους στίχους στα ελληνικά, τον έκανε ʼραβα πρίγκιπα να προστατεύει τους αδυνάτους. Κάτι σαν μια ταινία του ΄Ερολ Φλυν του ΄35.
Η Πελοπόννησος (καταγωγή του Γκάτσου), από τη φύση της αδυνατεί να κατανοήσει την αμαρτωλή ιδιότητα των μουσουλμάνων Τούρκων, που μοιάζουν σαν ηλεκτρισμένα σύννεφα πάνω απ΄ τον Έβρο, ή σαν χαμένα και περήφανα σκυλιά.
Το μόνο που αφήσαμε ανέπαφο στα ελληνικά είναι εκείνο το «Καληνύχτα Κεμάλ». Είτε πρίγκιπας ʼραψ είτε μωαμεθανός νεαρός της Νέας Υόρκης, του οφείλουμε μια «καληνύχτα» τέλος πάντων, για να μπορέσουμε να κοιμηθούμε ήσυχα τη νύχτα. Χωρίς τύψεις, χωρίς άχρηστους πόθους κι επιθυμίες. Κατά πως πρέπει σ' Έλληνες, απέναντι σ΄ ένα νεαρό μωαμεθανό- όπως θα έλεγεν κι ο φίλος μας ο ποιητής ο Καβάφης».
Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, ο Μάνος Χατζιδάκις αποφασίζει το 1993 να εκδώσει τον δίσκο στα ελληνικά και συνεργάζεται με τον Νίκο Γκάτσο ο οποίος γράφει τους στίχους. Την ερμηνεία του τραγουδιού αυτή τη φορά έχει η Αλίκη Καγιαλόγλου και ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις κάνει τον αφηγητή στην αρχή του τραγουδιού.
Στην συνέχεια το τραγούδι ερμηνεύεται από αρκετούς τραγουδιστές όπως ο Βασίλης Λέκκας, η Μαρία Φαραντούρη, ο Μάριος Φραγκούλης, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης και η Δήμητρα Γαλάνη.
Lyrics in English
(Narrator) Hear now the story of Kemal, a young prince of the East, descendant of Sinbad,
who thought he could change the world, but bitter is the will of Allah, and dark are the souls of men
In the eastern lands
once upon a time
the purse was empty
the water stale
in Mosul, in Basra
in the old date palm
in bitterness are crying
the children of the desert
and a young man
of royal blood
witnesses the dirge
and veers towards it
The Bedouins look at him
with a sorrowful glance
and he swears in the name of Allah
that the times will change
When the lords heard
of the boy's fearlessness
they set off with a wolf's fang
and a lion's fleece
From Tiger to Euphrates
and from the earth to the sky
they're hunting down the renegade
to catch him alive
the hordes come down on him
like rampant dogs
and they take him to the Caliph
to tie a noose around his head
black honey, black milk
he drank that morning
before he drew on the gallows
his final breath
with two old camels
with a red war horse
at the gates of paradise
the Prophet awaits
they go now hand in hand
and it's cloudy all around
but the star of Damascus
kept them company
in a month, in a year
they see Allah in front of them
who from his high throne
says to foolish Sinbad
my defeated wise guy ***
times do not change
with fire and knife
the world always goes forth.
(Narrator) Goodnight Kemal
this world will never change
goodnight
*** (here the artist sarcastically uses the word 'ksefteri' i.e. 'grass hawk' meaning a very smart person)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου